زمانی که حرف از عطر و ادکلن میشود، نمانامها و شرکتهای معروفی به ذهنمان خطور میکنند که عطرهای بینظیری را در صنعت عطرسازی تولید کردهاند. کشورهایی نظیر فرانسه، ایتالیا و آمریکا که در صدر لیست و جزء معروفترینها قرار میگیرند. در مقالههای قبلی راجع به بهترین پایهگذاران عطرسازی صحبت کردیم. برندهایی که تولید کردهاند را نامبرده و در موردشان توضیح دادیم. شاید برایتان جالب باشد که ایراد چقدر در عطرسازی قدمت و مهارت دارد. آیا عطرهای ایرانی طرفدار دارند؟
نقش ایران در ساخت عطر
ابتدا سری به گذشته میزنیم تا قدمت ایران در عطرسازی را متوجه شدیم. حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد ایران در این صنعت شروع به کارکرد. پادشاهان و درباریان ایران به عطر و مواد معطر علاقه داشتند. عطرهای سنتی در شهرهایی مانند کاشان ساخته میشد. کاشان امروزه هم در گلابگیری معروف است. پس نتیجه میگیریم در تهیه محصولات معطر قدمت و قدرت دارد.
محقق ماده معطر در ایران
ابنسینا، بدون شک نام او را شنیدهاید. ابنسینا شروع به مطالعه بر روی گیاهان معطر کرد. او مهارت خاصی در تهیه عصاره گیاهان داشت. او برای اولین بار عصاره گل رز را گرفت سپس آن را با روغنهای معطر و گوناگون مخلوط کرد، سپس به عطرهای معطر بینظیری دست پیدا کرد. بعد از ابنسینا، دانشمندان دیگر هم در این زمینه شروع به تحقیق کردند. نتایج تحقیقات آنها شامل موارد زیر است.
رایحه بدن آهوی ختن
این آهو بدن خود را به درخت میمالد. با این کار به حیوانات دیگر میفهماند که آن محیط قلمروی اوست. در ابتدا فکر میکردند این بو از دختان است اما بعد متوجه شدند که بوی بدن آهوی ختن است. درنتیجه شروع به شکار آهو کردند تا مشک آن را به دست آورند و در صنعت عطرسازی استفاده کنند.
سیویت(جانور آفریقایی)
این حیوان هم مانند آهوست. در آفریقا است. کیسهی خوشبویی در بدن خود دارد که مانند مشک آهو است و به آن مشک سیویت میگویند.
خرگوش کوهی
این خرگوش در بدن خود سنگهایی دارد که با استخراج آنها و پاکسازی کامل بوی معطری را حس میکنید.
سگ آبی و نهنگ عنبر
سگ آبی از بدن خود مادهای ترشح میکند که کاستوریوم نام دارد و بوی خوشی دارد. از بدن نهنگ عنبر هم ماده معطری استخراج میشود که بویی خوش دارد.
تا به اینجا به این نکته پی بردیم که از بدن حیوانات هم ماده معطر استخراج میشود و مواد معطر تنها به گیاهان مربوط نیست.
از چهل هزار سال پیش تاکنون فرهنگ استفاده از عطر و عطرسازی در همهی کشورها وجود داشته است. ایران، در آن زمان از روش تقطیر عطر درست میکرد؛ اما بعد از حمله مغولها عطرسازی بهشدت پیشرفت کرد و عطرهای نسترن، گلاب، گل زرد، رازیانه و نعناع به کشورهای دیگر ازجمله اروپا و آفریقا صادر میشد. تا اینجا در مورد تاریخچه و اطلاعات عطرسازی در ایران مختصر توضیح دادیم. حال میخواهیم بدانیم ایران در حال حاضر در چه مرحله از عطرسازی قرار دارد.
برخی از شرکتهای دارویی و آرایشی بهداشتی، عطر هم تولید میکنند. عطر و ادکلن مردانه و زنانه استاندارد به بازار عرضه کردهاند. این تولیدکنندهها عبارتاند از بیتآرزاریا، الماس ارغوان آسیا و عطر اتحاد پایتخت. با یک جستوجوی ساده میتوانید اطلاعات بیشتری راجع به آنها به دست آورید.
یکی دیگر از عطرهای ایرانی که حتماً نام آن را شنیدهاید، عطر بیک است. این تولیدکننده شعارش این است: عطر بیک عطر جوانی». بسیاری از جوانان از این برند نامآشنا استفاده میکنند و عطرهای بزرگ و جیبی و اسپریهای بدن گوناگونی دارد.
در این مقاله در مورد قدمت ایران در صنعت عطرسازی صحبت کردیم. بدون شک ایران هنوز هم باید راه طولانی را طی کند تا مانند کشورهای دیگر قادر به تولید عطرهای مرغوب و مناسب شود.